Con sam từ lâu đã trở thành một trong những đặc sản nổi tiếng gắn liền với ẩm thực biển Quảng Ninh. Với hình dáng độc đáo và giá trị dinh dưỡng cao, sam có thể chế biến ra nhiều món ăn phong phú như sam xào chua ngọt, gỏi sam hay trứng sam chiên giòn. Mỗi món ăn đều mang hương vị đặc trưng của biển cả, khiến bất cứ ai từng nếm thử đều khó quên. Trong bài viết này, hãy cùng Hạ Long Media khám phá con sam và những món ngon đặc sắc được chế biến từ loài hải sản này.
Đôi nét về con sam biển
Sam biển là loài động vật sinh sống ở các vùng ven biển Việt Nam, thường là những khu vực có thủy triều cao. Hình dáng sam biển rất đặc biệt, bao gồm 6 chân và 4 mắt. Thông thường, chúng thường sống thành cặp suốt vòng đời của mình và cũng chính vì vậy mà ông bà ta mới có câu “dính như sam”.
Mỗi năm, từ tháng 4 – 8, các cặp sam biển sẽ tiến hành sinh sản và sau khi đẻ trứng xong, sam cái sẽ tự động rời đi nơi khác. Vào những thời điểm nhất định, con sam cái có thể mang rất nhiều trứng, khiến nhiều ngư dân tranh thủ mùa vụ để đánh bắt sam và thu hoạch trứng. Thông thường, con sam cái có trọng lượng dao động từ 1,5 – 3,5kg, trong khi sam đực lại có trọng lượng nhẹ hơn, chỉ từ 1 – 2kg.
Khám phá các món ngon từ con sam
Sam biển được biết đến là nguyên liệu đắt giá với dinh dưỡng cao và có thể chế biến ra rất nhiều món ăn ngon. Cụ thể:
Trứng sam
Thưởng thức Sam thì trứng con sam là món ăn đầu tiên trong danh sách những món ngon độc đáo được chế biến từ sam. Để có món trứng sam ngon đòi hỏi các bước thực hiện khá cầu kỳ bởi người đầu bếp phải thật khéo léo trong việc lấy tiết sam, lóc thịt và tách chân sam sau đó dùng dao nhọn khéo léo lóc lớp màng sạt với vỏ của sam cái, mới lấy được trứng sam.
Trứng con sam có thể chế biến được nhiều món ngon như nộm trứng sam, trứng sam nướng hay chuẩn vị hơn cả là trứng sam ram đường vàng ươm đậm đà vị béo ngậy, thơm ngon. Bên trong trứng sam có thành phần dinh dưỡng rất cao, nhiều đạm đây là một món ăn bổ dưỡng, chỉ từ trứng sam bạn có thể được các đầu bếp ở nhà hàng chế biến thành các món ngon ăn một lần sẽ nhớ mãi không quên.
Chân sam xào chua ngọt
Một món ăn được nhiều thực khách yêu thích nhâm nhi đó là chân Sam xào chua ngọt, đây là món ăn khá dễ thực hiện, còn giữ nguyên hương vị của con sam tươi vừa chế biến xong. Theo đầu bếp Đinh Tiến Cường – nhà hàng Cường Loan chia sẻ thì sau khi sơ chế, sẽ cắt phần chân và đùi Sam riêng ra thành các miếng vừa ăn rồi ngâm vào nước nóng để khử sạch mùi tanh. Sau đó ướp kèm với các gia vị như ớt, sả và riềng trong 10 đến 15 phút.
Để xào chân sam ngon không thể thiếu các loại gia vị ớt tươi, nước me, tương ớt, tỏi và lá lốt, giúp dậy mùi tạo hương vị cho món ăn thật khó quên. Cho lửa to, cho dầu và xào với tỏi rồi rim nhỏ lửa trong nước sốt đặc sánh có đủ vị chua cay, mặn ngọt từ mắm, nước cốt me, ớt…
Nộm sam
Món nộm thịt sam hoặc nộm trứng sam cũng được thực khách ưa chuộng, con Sam được lọc thịt, hấp chín rồi bóc nhỏ, đem trộn với dưa chuột, cà rốt, ngó sen thái mỏng cùng lạc, ớt, rau thơm, xoài chua, trộn đều các nguyên liệu với nước mắm ớt chua cay, chờ 10-15 phút là có thể thưởng thức, khi ăn bạn có thể ăn cùng với bánh đa để chống ngấy và tạo độ ròn thơm, hoặc bạn cùng bánh tráng cuốn chấm với nước mắm chua, cay ngọt hoặc mù tạt tùy vào khẩu vị của mỗi thực khách.
Túi đựng trứng của sam sau khi tách hết phần trứng sẽ được nhồi cùng với thịt băm, hành mỡ chiên giòn tạo độ giòn sần sật đặc biệt món tiết canh sam có màu xanh lam lạ mắt và vị ngọt thanh mát được nấu cùng lá lốt thái chỉ vừa giải nhiệt vừa tốt cho sức khỏe.
>>> Xem thêm:
Hướng dẫn cách sơ chế con sam
Để chế biến sam biển một cách an toàn, sạch sẽ phải có sự tỉ mỉ cẩn thận và khéo léo. Theo kinh nghiệm của người dân miền biển thì thức ăn của sam biển thường là sứa, vì vậy phần gan và ruột của sam cực độc, dễ gây ngộ độc thức ăn khi ăn. Cho nên, bạn cần phải chọn và sơ chế sam biển cẩn thận để có một món ăn ngon.
- Sam biển đã sơ chế sạch thì chỉ lấy riêng phần bụng và trứng, tuyệt đối không để lại ruột và gan bị vỡ nào còn sốt, phải rửa cho thật sạch.
- Sam khi mua về là loại sam vừa đánh bắt vào bờ, bạn đem cho vào thau nước rửa sạch.
- Tiếp theo, bạn dùng dao khéo léo lấy tiết sam và chặt phần chân sam để riêng, sau đó, dùng dao để chặt tách đôi sam từ phần đuôi.
- Vỏ sam cứng nên bạn cần làm cẩn thận để không bị dứt tay rồi tách lấy riêng từng phần thịt, mái chèo, trứng, chân sam và khéo léo loại bỏ ruột và gan sam vì phần này dễ gây ngộ độc.
- Sau đó bạn có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon với trứng sam, chân sam, thịt sam …
Con sam không chỉ là một loài hải sản mà còn là biểu tượng cho sự phong phú của ẩm thực Quảng Ninh. Từ những món nướng, xào, gỏi cho đến trứng sam, tất cả đều để lại dư vị khó quên trong lòng thực khách. Nếu có dịp đến Quảng Ninh, đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức con sam – món ngon gắn liền với hồn biển nơi đây. Và để những giá trị ẩm thực đặc sắc ấy lan tỏa rộng rãi, Hạ Long Media luôn đồng hành trong việc quảng bá đặc sản địa phương đến với du khách gần xa.