Ngoài tiêu thụ nông sản tươi, người Quảng Ninh còn nghĩ ra nhiều món ăn dân dã, có thể bảo quản lâu hơn và tăng thêm thu nhập, trong đó có đặc sản dưa chua úp thảm Tiên Yên. Hôm nay Hạ Long Media sẽ chia sẻ cho bạn tất tần tật các thông tin về món ngon có cách làm độc lạ này của người Tiên Yên nhé.
Đôi nét về món dưa chua úp thảm Tiên Yên
Dưa chua úp thảm là món ăn đặc trưng của huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh. Quy trình làm tuy không quá phức tạp nhưng phải trải qua nhiều công đoạn. Điểm đặc biệt là rau cải được muối nguyên cây, lên men hoàn toàn tự nhiên theo phương pháp truyền thống nên giữ được độ vàng, dai giòn đặc trưng của dưa chua.
Trước kia, dưa chỉ muối cho gia đình, có thể ăn trực tiếp hoặc chế biến kèm các món khác như kho, nấu canh. Ngày nay, nông dân chia sản phẩm thành các lọ nhỏ 500g, ghi nhãn, tuân thủ các tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm…của chương trình OCOP nhằm đưa thương hiệu “dưa chua úp thảm” Tiên Yên ra các tỉnh thành khác.
>> Xem thêm:
Bí kíp làm dưa chua úp thảm Tiên Yên
Thời điểm muối dưa chua úp thảm Tiên Yên bắt đầu từ tháng 10 đến tháng 2 năm sau, trùng thời điểm thu hoạch rau cải bẹ vụ đông. Các hộ sản xuất tập trung ở các xã Đông Ngũ, Đông Hải, Hải Lạng, Hà Lâu, Phong Dụ, Yên Than… Dưa muối chỉ 4-5 ngày có thể ăn được, thời gian bảo quản kéo dài được 15-30 ngày, song người Tiên Yên có bí quyết riêng để giữ dưa ngon được cả năm.
Quy trình làm tuy không quá phức tạp nhưng phải trải qua nhiều công đoạn. Điểm đặc biệt đó là rau cải được muối nguyên cây, lên men hoàn toàn tự nhiên theo phương pháp truyền thống nên giữ được độ vàng và dai giòn đặc trưng của dưa chua.
Ngoài ra người Tiên Yên gọi chum hoặc vại thấp là “thảm”. Cải bọc, lọ đựng phải vệ sinh sạch, tráng nước nóng rồi để khô nhằm diệt khuẩn hoàn toàn trước khi muối. Cuối cùng là bịt kín thảm (chum hoặc vại thấp) và úp ngược xuống.
Tuyên truyền đặc sản dưa chua úp thảm Tiên Yên
Năm 2016, dưa chua úp thảm được đưa vào danh sách các sản phẩm tham gia chương trình OCOP (mỗi xã, phường một sản phẩm) của huyện Tiên Yên. Sản phẩm tuân thủ các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, ghi tem nhãn và định kỳ đem mẫu đến kiểm tra tại Chi cục Quản lý Chất lượng Nông lâm Thủy sản tỉnh.
Sử dụng phân hữu cơ
Gia đình ông Hoàng Văn Thiệu (xã Đông Ngũ, huyện Tiên Yên) là một trong những hộ trồng rau cải tập trung và tham gia sản xuất theo chương trình OCOP. Ông cho biết, để có nguồn rau sạch bán cho khách hàng và phục vụ muối dưa theo tiêu chuẩn, vườn rau được chăm bón chủ yếu bằng phân hữu cơ. Trước khi trồng cải bẹ, ông bón lót bằng phân chuồng hoai mục, cày lật đất và để ải. Thời gian còn lại dành để tưới nước sạch.
“Cách làm này giúp cây đủ dinh dưỡng nên bẹ to mập. Gia đình tôi chỉ phun thuốc bảo vệ thực vật khi nhiều bọ nhảy và sâu, song phải phun theo chỉ định, cách ly trước thời điểm thu hoạch ít nhất 10 ngày”, ông Thiệu chia sẻ.
Đảm bảo quy trình chế biến dưa chua úp thảm Tiên Yên sạch sẽ
Dưa chua úp thảm đang cố gắng vươn rộng thị trường. Việc nâng cao chất lượng từ chính những đặc sản dân dã không chỉ tạo nguồn thực phẩm sạch tại chỗ, mà còn đem lại nguồn thu nhập cao hơn cho nông dân. Mỗi năm, chị Lương Thị Hồng (xã Đông Ngũ, huyện Tiên Yên) muối được khoảng 12 tấn dưa theo cách làm truyền lại từ nhiều đời. Đầu tiên, chị phơi héo rau rồi mới rửa sạch, lăn cải qua muối. Khâu này làm bẹ cải mềm đi, khi muối ăn có độ giòn dai.
Hiện nay dưa chua úp thảm Tiên Yên chủ yếu bán tại địa phương, gian hàng giới thiệu đặc sản Tiên Yên, Big C Hạ Long và các cửa hàng thực phẩm sạch. Giá bán trung bình 25.000-30.000 đồng mỗi kg.
Một số lưu ý khi muối dưa chua úp thảm Tiên Yên
Để dưa cải giòn ngon, không bị khú hơn, bạn cần chú ý một số nguyên tắc sau:
- Trước khi ngâm dưa cải, bạn cần phải loại bỏ lá úa, héo. Những loại lá có dấu hiệu hỏng sẽ khiến dưa nhanh khú và ảnh hưởng đến mùi vị của món dưa.
- Dụng cụ để ngâm dưa cải phải sạch và không dính dầu mỡ. Nếu không sạch, dưa cải sẽ dễ bị hư hỏng.
- Cần đảm bảo rau ngập hoàn toàn trong nước, có thể dùng đĩa, vỉ chặn phía trên và lấy vật nặng ép cho cải bẹ chìm xuống nước. Bằng cách này, dưa cải sẽ không tiếp xúc với không khí gây khú hỏng.
- Bạn có thể thêm chút hạt tiêu hoặc ớt giúp gia tăng hương vị cho món dưa chua.
Dưa cải chua là món ăn kèm quen thuộc trong bữa ăn của người Việt, giúp đưa cơm, chống ngán khi ăn những món giàu chất béo. Chính vì thế, việc dưa chua úp thảm Tiên Yên trở thành đặc sản nổi tiếng khắp miền Bắc là điều dễ hiểu. Nếu bạn có dịp ghé đến Quảng Ninh thì hãy thưởng thức món ăn kèm tuyệt vời này nhé.
